Aflevering 10: Jetta Goudal, Amsterdamse Diva op de Walk of Fame

Stel op de straat de vraag of iemand Hollywood kent, dan is de kans groot dat het antwoord ja is. Vraag naar de Walk of Fame (WoF) en misschien weet iemand wel wat dat is. Of iemand kan zeggen waar die Walk of Fame is? Die kans is een stuk kleiner. Maar wat als je vraagt of er ook Nederlandse sterren stralen op de WoF? Vermoedelijk weet een slechts kleine minderheid mensen dat. Want ja, is er wel een ster van een Nederlander?

De sterren van Hollywood

Hollywood is een deel van Los Angeles, Verenigde Staten. Daar is Hollywood Boulevard te vinden, een drukke straat die elk jaar 10 miljoen bezoekers trekt. Toeristen, maar ook zij die iets willen zijn of worden of denken te zijn, lopen daar rond. Zeker in februari / maart is het er druk als als in het Dolby Theatre de Oscars worden uitgereikt.

Op Hollywood Boulevard is de WoF. Die is in de jaren vijftig ontwikkeld om sterren van het witte doek, van de muziek en het toneel een permanent openbare monument te geven voor hun prestaties in de amusementsindustrie. Acteurs, muzikanten, regisseurs, producenten, muziek- en theatergroepen, fictieve personages en anderen hebben een ster gekregen. De sterren op Hollywood Boulevard zijn gemaakt van messing en terrazzo (een steencomposiet). Sommige entertainers zijn in meerdere categorieën met meerdere sterren erkend. Gene Autry is de enige met sterren in alle vijf categorieën. Februari 2021 waren er bijna 2700 sterren op de Hollywood Walk of Fame. Vier sterren zijn ooit gestolen (o.a. Gregory Peck en Kirk Douglas). Een ster hangt aan de muur: Muhammed Ali. Waarom? Hij wilde niet dat men over hem liep.

Maar dan nu de hamvraag: is er een Nederlandse ster? Ja, maar die is niet van Rutger Hauer, Paul Verhoeven of Jan de Bont. Die is van Jetta Goudal. Een ster van de stomme film. Overigens wist ik, Rick, ten tijde van ijn reis nog niet van het bestaan van Jetta. Ik heb dan ook geen foto van haar ster. Wel van onder andere Michael J. Fox.

Jetta Goudal

Jetta Goudal werd in 1891 in Amsterdam geboren als Juliette Henriette Goudeket. Zij groeide op in een welvarende familie op de Plantage Middenlaan. Haar vader was diamantlsijper en orthodox-Joods. Frivoliteiten waren verboden terrein voor Jetta en haar zusje Bertha.

In 1917 vertrok ze naar de VS. Vanaf dat moment noemde zij zich Jetta Goudal, was afkomstig uit Versailles, katholiek en dochter van een rijke Franse advocaat. Broadway en Hollywood geloofden haar. Waarom ze dat deed? Ze was ongetrouwde en joods. In die tijd kwamen Joden niet door de ballotage van sociale of sportclubs hebben gemogen, zoals tennis of golf.

Jetta was een Flapper. Dat waren kortharige, pittige zelfbewuste vrouwen met een bobkapsel, die naar jazz luisterden en minachtend deden over dat wat toentertijd als acceptabel en gangbaar gedrag werd gezien. Flapper-girls droegen zware make-up, korte rokken, dronken stevig, rookten, reden auto en gingen makkelijker om met seks.

Zodra ze in Amerika was liet ze Nederland achter zich. De aangenomen naam zegt al iets, maar ze wilde ook niets meer van haar familie weten. Ze verbrak het contact resoluut. Toen haar nichtje, die als enige in de familie de Holocaust had overleefd, haar benaderde, wees ze zelfs dat contact van de hand. Erik Brouwer, schrijver van het boek Diva Jetta Goudal, meent dat ze haar oude leven verdrong. “Ze was een egocentrische vrouw die alles opzij zette voor haar eigen belang.”

Ze speelde 10 jaar lang in 19 films. Op filmsets was ze eigenzinnig en recalcitrant. Erger, ze hield zich intussen niet aan afspraken en regels, kwam geregeld te laat, luisterde niet naar de regisseur, maakte stennis, bemoeide zich met het script en wilde haar eigen jurken laten maken.

Zoals ze zelf zei: I don’t like being called a silent star. I was never silent.

The shit hits the fan

Producent DeMille besloot uiteindelijk met haar te breken. Dat pikte ze niet. Ze nam een advocaat in de arm en begon een juridische strijd. Winnen, zo meende haar advocaat, was geen probleem, maar geen enkele studio zou haar meer in dienst nemen. Haar rechtszaak tegen Cecil B. DeMille uit 1927 schiep een precedent bij het vestigen van de rechten van een ster. Ze bleef zelfs na haar overwinning bevriend met DeMille.
Ze won, maar het betekende wel het einde van haar carrière. Ze kwam op de zwarte lijst. Ze kreeg geen rollen meer.

Door haar rechtszaak werd een juridisch precedent geschapen. Acteurs in Hollywoodfilms konden niet meer zomaar worden ontslagen en leidde tot de oprichting van de acteursvakbond. Ze trouwde na haar filmcarrière met Harold Grieve, een art director en een van de oprichters van de Academy (jawel, de uitdelers van de Oscars). Ze is gevallen in 1973, en werd daardoor invalide. Ze is overleden in 1985, begraven op Glendale begraafplaats, LA.

Amsterdam, de geboorteplaats van Jetta Goudal, heeft in 2020 een eerbetoon voor haar gerealiseerd: de Amsterdamse brug no. 771 in Slotervaart heeft haar naam gekregen.

Wie verder wil lezen over de WoF:

De Walk of Fame website

Wiki over de Walk of Fame

Over de Oscars

Fun facts over de WoF

 

Wie meer wil lezen over Jetta Goudal, of de documentaire Diva Jetta Goudal wil zien:

Over het boek van Erik Brouwer

Achtergrond informatie over Jetta Goudal

Nieuwsuur over Jetta Goudal

De documentaire Diva Jetta Goudal

 

 

 

Aflevering 8: Tapijt van Bayeux, een strip van 93 piemels

Ik liftte in 2005 van Amsterdam naar Normandië. Via Etretat, met de witte rotsen, en Luc Sur Mer met het lage zandstrand kwam ik aan in Normandië. Land van de calvados en de stranden van D-Day. 61 jaar geleden was de streek het strijdtoneel van de invasie. Ik geloof dat ik zo ongeveer elke documentaire over D-Day heb gezien. Strijdtoneel van 160.000 manschappen, 7000 boten en landingsvaartuigen, 10.000 vliegtuigen op 6 juni 1944. Ik zag Point du hoc, Arromanches, Caen.

Maar waar ik echt van genoten heb, was het tapijt van Bayeux, een verbeelding van de slag van Hastings in 1066, een slag die destijds net zo goed een bloedige bedoening was. ik zeg wel tapijt, maar het tapijt is niet echt een tapijt want het is niet geweven: het is een borduurwerk van wol op linnen. 70 meter lang, een halve meter breed.  Op het doek staat onder andere de voorbereiding op de slag, zoals de bouw van de vloot van Willem. Ook is de invasie van Willem de Veroveraar afgebeeld, dus hoe hij met zijn leger van Normandië naar Engeland vaart en daar Harold treft, zijn tegenspeler in de slag bij Hasting in 1066. Het doek eindigt met scenes van op elkaar inhakkende legers en de dood van Harold.

In de geschiedenis van de mens is dat verbeelden niet zo uitzonderlijk. De mens maakte graag plaats en strips. Denk aan de grotschilderingen van Lascaux, de hiëroglyfen van de farao’s, de zuil van Trajanus, en moderne varianten als Asterix en Obelix. Veel plaatjes, niet teveel tekst. Makkelijk voor dat deel van het volk dat minder goed kon lezen. Overigens, er staat wel enige tekst op het tapijt, maar die is in het Latijn en lijkt vooral een soort hoofdstuktitels te zijn. Meer over strips in de menselijke geschiedenis is te lezen in dit artikel.

Het tapijt van Bayeux is ook goed een strip te noemen. Veel plaatjes, veel actie, weinig tekst. Wat weten we van het tapijt? Het is gemaakt, zo wordt vermoed, in Canterbury vanwege stijl van van het schrift en de tekeningen. Er staan zelfs beelden uit Engeland staan op het tapijt, zoals de dis met de gerechten en de mannen erom heen. Omdat er in het Latijn ook Angelsaksische woorden op het doek staan en omdat de gebruikte kleurstoffen typisch zijn voor het zuiden van het huidige Engeland, zouden de makers uit Kent kunnen komen. Wie de makers zijn? Waarschijnlijk vrouwen in Engeland, met name Willems vrouw Matilda en haar gevolg worden genoemd. De opdrachtgever zou bisschop Odo zijn geweest. Hij is de halfbroer van Willem, bisschop van Bayeux. Andere theorieën zijn dat het doek in het Loire-gebied is gemaakt of dat het een andere opdrachtgever had.

Het doek is regelmatig hersteld in de loop der eeuwen. Zo werd in 1724 een nieuwe voering toegevoegd om het tapijt aan de achterkant te beschermen en in 1860 vonden restauratiewerkzaamheden plaats waarbij het stuk werd gerepareerd met kleurstoffen, verstevigd en voorzien van stoppen. Een Victoriaanse replica van het tapijt van Bayeux werd gemaakt in 1885 en is te zien in het Reading Museum in Reading, Engeland. Tijdens de tweede wereldoorlog was het in het Louvre. De nazi’s wilden het naar Berlijn halen, maar dat ging eind augustus helemaal mis toen de geallieerden eerder in Parijs waren dan de Duitsers dachten.

Het tapijt zelf is in drieën te verdelen: op de de bovenste strook fabeldieren en ook fabels als de fabel van de vos en de kraai van de Griekse dichter Aisopos (die staat zelfs drie keer afgebeeld). De middelste en breedste strook bevat – in het kort – het verhaal van de kroning van Harold in januari 1066 na de dood van Edward de Belijder, Willem die een invasievloot maakt, voorraden aanlegt en de schepen naar Engeland zeilen en landen in buurt van Hastings. Ze maken een kamp, er wordt flink gegeten (die scene is een kopie van een tekening uit Canterbury), kasteel wordt gebouwd en huizen worden verbrand ter voorbereiding op de slag, de slag zelf, de Angelsaksen worden in de pan gehakt, de dood van Harold. The end.
Op de onderste strook staan soldaten, maar ook naakte mannen en vrouwen. Subtiel dan wel saillant detail: op het doek staan in totaal 93 penissen, ook van paarden.

Waarom het doek ook boeiend is, in ieder geval voor mij als liefhebber van (vallende) sterren en meteoren, dat op het doek naar alle waarschijnlijkheid de Komeet van Halley staat afgebeeld, die in april 1066 aan de hemel te zien was.

Het doek, inmiddels ruim 950 jaar oud, schijnt onvolledig. Historici denken denken dat een deel van ongeveer drie of misschien wel zes meter ontbreekt. Het is namelijk gek dat de voorbereidingen en de slag van Hastings zelf wel zijn afgebeeld, maar de kroning van Willem in december 1066 niet. In 2013 hebben in totaal 416 mensen gewerkt aan een nieuw einde van het tapijt.

Misschien is ook deze vraag interessant: klopt het wat op het doek staat? Dat valt niet met zekerheid te zeggen. Wel zijn er andere bronnen, zoals de Carmen Widonis of Carmen de Hastingae Proelio, die het verloop van de slag bevestigen.

Vandaag de dag is het tapijt van Bayeux nog steeds een inspiratiebron. Recentelijk verscheen deze spotprent van Peter Brookes in The Times:

Verder heeft het tapijt gediend als voorbeeld voor een borduursel van 85 meter waarop de invasie in Normandië staat.

Trouwens, wie zelf een scene wil maken, kan met deze link zich uitleven. Ik kwam tot deze scene (met een verwijzing naar film Saturday Night Fever):

Meer lezen?

Tapijt van Bayeux

English heritage

Historiek

ISgeschiedenis

Geschiedenisbeleven

Museum van Bayeux

Wiki

 

Slag bij Hastings: Wiki

 

Normandië: Regio Normandië

 

Aflevering 4: Christoffel, de reizende reus

 

Toen wij in februari 2019 voor een lekkere loempia op de fiets stapten van Rijnsaterwoude naar Bali, kregen we bij ons afscheid een medaillon in de hand gedrukt. Op het medaillon staat de heilige Christoffel afgebeeld. De schenker, Ine, vertelde erbij dat het een waardevol kleinood was dat had toebehoord aan haar vader die het altijd bij zich had gedragen. Nu moesten wij het bij ons dragen op onze lange fietsreis. Het medaillon had haar vader beschermd en nu zou het ons beschermen. Het ontroerde ons en we hebben het medaillon een plekje in de stuurtas van Nicole gegeven.

 

Inmiddels zijn we na 1 jaar en 2 maanden fietsen terug in Rijnsaterwoude. De reisfietsen rusten uit in de garage en wij spannen ons in voor leerlingen en patiënten want ik sta weer voor de klas en mijn vrouw Nicole werkt als fysio in het Boven IJ-ziekenhuis en sinds kort ook als zelfstandig ondernemer in de buitenlucht. Nicole heeft de plannen die ze op de fiets heeft gemaakt gerealiseerd en is gestart met haar eigen onderneming OncoExtra. Neem vooral een kijkje op haar prachtige website www.oncoextra.nl. Daar biedt ze buitentrainingen aan voor mensen die zijn hersteld van kanker en graag onder professionele begeleiding willen werken aan hun fysieke en mentale fitheid.

 

Naast het lesgeven heb ook ik de plannen die ik op de fiets heb gemaakt gerealiseerd. Sinds november ben ik samen met Rick gestart met de Lekker Uitgelegd podcast. We zijn inmiddels 4 afleveringen verder en dat brengt me terug bij het medaillon van de heilige Christoffel.

 

Twee weken geleden viel mijn oog namelijk op het kleine medaillon toen ik in de stuurtas op zoek was naar mijn paspoort. En toen ik het medaillon eens goed bekeek, werd ik nieuwsgierig naar het verhaal achter deze heilige Christoffel. Hoe heeft hij het weten te schoppen tot beschermheilige van de reiziger? Waarom dat kind op z’n schouder en zijn voeten in het water?

 

Het medaillon met de heilige Christoffel

 

Deze vragen hebben geleid tot aflevering 4 van de Lekker Uitgelegd podcast: Christoffel, de reizende reus.

 

Zo zie je maar dat, hoewel we weer helemaal thuis zijn, de reis nog lang niet afgelopen is. En dat is in deze tijden van beperkingen en lockdown een geruststellende en bevrijdende gedachte.

 

Heb je tijd en zin om mee te gaan op een wereldreis langs mythen en legendes? Een pelgrimage langs kathedralen, onthoofdingen en wonderbaarlijk afbuigende pijlen?

 

Zet dan je koptelefoon op, sluit je ogen, en luister dan naar de podcast.

Dat kan hier op de site maar je kunt ook naar Lekker Uitgelegd luisteren in je podcast app of op Spotify en iTunes (Apple podcasts).

Vind je de podcast leuk? Laat het weten en, belangrijker nog, vertel het verder!

Aflevering 2: Geeltjes

Een jongen op een rondvaartboot. De vestingwerken van zijn geboortestad Zwolle en de romantiek van haar middeleeuwse geschiedenis. Een verhaal over bakstenen, stadsmuren, steenfabrieken en klei.

Van die klei maakt men het IJsselsteentje, oftewel het ‘geeltje’, dat al snel de wereld verovert door te dienen als ballast van 17e eeuwse zeilschepen en, op de plek van aankomst, als bouwmateriaal van de handelskolonist.

Late middeleeuwen

Toen in de late middeleeuwen de steden in Nederland flink groeiden, door met name de handel en nijverheid, werd ook de veiligheid van de inwoners van steeds groter belang. Dat gold ook voor de stad zelf, die in die tijd gebouwd was van hout en die niet zelden geheel afbrandde als ergens een vuurtje niet op tijd werd geblust. Maar dat gold zeker dus ook voor de inwoners van de stad, die regelmatig hun leven niet zeker waren als huursoldaten of rovers de stad belegerden.

In de loop van de 14e en 15e eeuw begon men daarom met het bouwen van huizen van steen. De brandgevaarlijkheid nam daarmee enorm af. De stenen die voor de huizenbouw gebruikt werden, moesten wel zelf gemaakt worden. Het ontbeert Nederland aan bergen, rotsen en bijbehorend natuursteen. Wij zijn hier uit de klei getrokken! Door die klei in mallen te proppen, te laten drogen en vervolgens te bakken in steenovens, konden bakstenen worden gemaakt die men als lego-steentjes op elkaar kon stapelen. Omdat in elke rivier in Nederland klei te vinden is, is dan ook aan elke rivier wel een steenfabriek te vinden. Voor wie meer willen lezen over de geschiedenis van de baksteen, is Biografie van de baksteen een aanrader. Hoewel dit boek van Ronald Stenvert vooral over de baksteen van de moderne tijd gaat (1850 tot heden) geeft het boek wel degelijk een inzicht in de geschiedenis van ervan. Op deze site (1) kun je de PDF van het boek downloaden.

Zwolle

Met bakstenen werden niet alleen huizen en kastelen gebouwd. De veiligheid van de inwoners werd vergroot toen in de late middeleeuwen veel steden zich gingen wapenen tegen rovers en soldaten. Menige stad in Nederland wierp wallen op, en op die wallen werden stadsmuren gebouwd. Ook in Zwolle, dat sinds 1230 stadsrechten had, werden zulke muren van baksteen opgetrokken. Op de kaart van Zwolle (2) is de oorspronkelijke muur te zien met torens en poorten. Ook in de podcast genoemde herbouwde muur uit de 20e eeuw is op die kaart te zien, tussen de nummers 35 en 36 (respectievelijk Pelsertoren en Diezerpoort).  Over de geschiedenis van Zwolle, die wat betreft de bouw van de vestingwerken te vergelijken is met andere steden, is meer te lezen in Geschiedenis van Zwolle van Jan ten Hove (3).

Adriaen Anthonisz.

Een van de vestingbouwers, die ook in Zwolle aan de slag ging, was Adriaen Anthonisz. Hij werkte  op wiskundige grondslag zijn ideeën van fortificatie uit en steden als Amsterdam, Alkmaar, Muiden/Naarden, Utrecht en Zwolle werden aan de hand van zijn berekeningen fortificaties doorgevoerd. Hij was verder burgemeester van Alkmaar en had de eretitel ‘Stercktebouwmeester der Vereenighde Nederlanden’ en was benoemd tot ‘Mathemathicus van Oranje’. (4)

De bakstenen die men in Zwolle en andere Hanzesteden gebruikte, werden gebakken van rivierklei en hadden, anders dan het geeltje, een rode kleur. In het westen van ons land werden ook stenen gebakken. Deze stenen hadden echter wel de bekende gele kleur. Dat had te maken met het hogere kalkgehalte in de westerse klei. Ook de grootte van de stenen was anders. De westerse geeltjes waren kleiner dan de stenen in het oosten en noorden van het land. Lees meer over de geschiedenis van de zogeheten steenplaatsen en geeltjes op goudeneeuwrivier.nl. (5)

 

Bibliografie
1. https://www.cultureelerfgoed.nl/publicaties/publicaties/2012/01/01/de-biografie-van-de-baksteen
2. https://nl.wikipedia.org/wiki/Stadsmuur_(Zwolle)
3. Geschiedenis van Zwolle /  Jan ten Hove. – Zwolle/Kampen: Historisch Centrum Overijssel/IJsselacademie/Waanders Uitgevers, 2005 – 688 pp.
4. https://nl.wikipedia.org/wiki/Adriaen_Anthonisz
5. https://www.goudeneeuwrivier.nl/erfgoed-cultuurhistorie/1572-1672-steenplaatsen-in-de-gouden-eeuw

Aflevering 1: Nahuatl, een mysterieuze ontmoeting…

We zijn begonnen!

Aflevering 1 van de Lekker Uitgelegd podcast is vandaag, 3 november 2020, te beluisteren via iTunes, Spotify en de diverse podcast apps.

Het begin

Lekker Uitgelegd werd precies een jaar geleden geboren op een stuifzandweggetje in Vietnam. Ik was al voorzichtig begonnen met het maken van een podcast over onze fietsreis naar Bali, maar het bleek in de praktijk te lastig om naast het fietsen ook nog tijd vrij te maken voor de productie van een podcast dus het doorontwikkelen van podcast ideeën ging verder in mijn hoofd.

En dat heeft geresulteerd in Lekker Uitgelegd.

In Rick Ruhland vond ik de gedroomde co-host en samen zijn we enthousiast aan de slag gegaan. Dit gebeurde lange tijd op grote afstand aangezien ik tot 1 oktober van dit jaar druk was met de fietstocht die ons naar Lovina op Bali moest brengen, de plek waar we ooit de lekkerste loempia ter wereld hebben gegeten (Lees meer over dit fietsavontuur op Pedalen en Verhalen).

Website en trailer

Op 9 februari ging deze website in de lucht (We zijn online). Een paar weken later hadden we een trailer gemaakt waarmee de podcast tastbaar werd (De trailer).

Inmiddels hebben we ruim 10 afleveringen van Lekker Uitgelegd opgenomen waarvan ‘Nahuatl, een mysterieuze ontmoeting…’ de eerste is die verschijnt. Vanaf vandaag zal er iedere twee weken een nieuwe aflevering van de Lekker Uitgelegd podcast verschijnen. Abonneer je op de podcast als je geen aflevering wilt missen! Luister je via iTunes? Laat dan, als je het leuk vindt, een recensie achter. Dan kunnen andere mensen onze podcast sneller vinden.

Aflevering 1

In de eerste aflevering nemen we je mee naar een mysterieuze ontmoeting in het regenwoud van Guatemala. Samen met 20 toeristen kom je oog in oog te staan met een van de gevaarlijkste roofdieren ter wereld.
Of is het meer dan dat……?

Zet je koptelefoon op en luister naar aflevering 1 van de Lekker Uitgelegd podcast: Nahuatl, een mysterieuze ontmoeting…

Wil je reageren op de eerste aflevering? Doe dat dan onderaan deze pagina.

Podcasten op afstand

(Dit artikel verscheen eerder in de Facebook groep PodpodOnline)

 

Als je reist, zoals ik op dit moment, en tegelijkertijd een podcast wilt opnemen met je co-host die zich op 10.000 kilometer bij je vandaan bevindt, dan sta je voor een uitdaging. Helemaal als je de lat voor audio-kwaliteit hoog legt.

In dit artikel leg ik, Dennis Aaij (co-host en maker van de Lekker Uitgelegd podcast), uit hoe de trailer en enkele (pilot-)afleveringen van onze podcast zijn opgenomen zonder veel concessies te doen aan de audiokwaliteit maar mét een fysieke afstand tussen mij en mijn co-host Rick Ruhland van ongeveer 10.000 kilometer.

Skype

Als het gaat om goede kwaliteit audio, dan voldoet Skype niet. Skype, en de vele VoIP-soortgenoten zijn wellicht een optie als je iemand de uitzending in haalt voor een quote of een korte reactie. Echter, de audiokwaliteit laat vaak te wensen over en dan is het al snel vervelend om naar te luisteren, met gevolg dat luisteraars afhaken. Skypen was daarom voor ons een no-go.

Aan de slag

Toch was het ons doel om vóór mijn thuiskomst de hele productie rondom de podcast in de steigers te zetten zodat we na mijn reis direct goed uit de startblokken kunnen schieten. Je moet daarbij denken aan het maken van de website, het design en de logo’s. Het opzetten van de sociale mediakanalen, het regelen van financiering, e-mailaccounts aanmaken. Dingen die we allemaal op grote afstand van elkaar moesten organiseren.

Toen we meer en meer zaken van ons lijstje konden afstrepen en Lekker Uitgelegd langzaam maar zeker de vorm kreeg die we voor ogen hadden, kwam er één ding steeds dichterbij; het maken van de trailer en een aantal pilot-afleveringen. Ook dat moest op lange afstand gebeuren.

De Trailer

Met het maken van de trailer begon het zoeken naar een manier die het mogelijk maakte om het te laten lijken alsof Rick en ik ons in dezelfde ‘professionele’ studio bevonden. In werkelijkheid bevond ik me op dat moment in een holklinkende hotelkamer in Maleisië en Rick in zijn werkkamer in Amsterdam. Ik had in de hotelkamer de beschikking over: een laptop (met Garageband geïnstalleerd), een Olympus LS-11 PCM-recorder, in-Ear headphones en wifi. Aan de andere kant, in Amsterdam, had Rick dezelfde middelen voorhanden. In zijn geval was de recorder een Tascam dr-05x.

Double Ender

De techniek die we hebben toegepast voor de trailer, en daarna ook voor de pilot-afleveringen, staat bekend als de ‘Double Ender’-techniek. Het principe ervan is dat de conversatie of het interview door beide deelnemers met een eigen microfoon en recorder, aan beide kanten van de lijn wordt opgenomen. Vervolgens worden de twee stemmen samengevoegd en kan het geheel geëdit worden.

Audio en video

Om het gesprek tot stand te laten komen, hebben wij gekozen voor Zoom.us. Nu biedt Zoom.us de mogelijkheid om zowel audio als video van de conversatie vast te leggen, maar net als bij Skype heeft de audio een te lage sample rate waardoor deze ongeschikt is voor een podcast. De videobeelden kunnen daarentegen wél van pas komen als je de podcast ook via YouTube wilt publiceren (dit raad ik je ten zeerste aan aangezien dit de ‘vindbaarheid’ van je podcast via search engines aanzienlijk vergroot, maar dat is een ander verhaal).

Double Ender in de praktijk

Eigenlijk verliepen de sessies erg eenvoudig. Na het opstarten van de videoconferentie via Zoom.us, was het een kwestie van samen eenmalig de instellingen van de Olympus en de Tascam doornemen. Vervolgens beide recorders via usb verbinden met de laptop en ze als audio interface laten werken. Dit is wel een puntje van aandacht. Controleer, via de systeemvoorkeuren van je laptop, of de recorder (indien je een usb microfoon gebruikt; de microfoon) is geselecteerd als invoerapparaat. Doe je dit niet, dan neem je op met de interne microfoon van je laptop, en niet met de kwalitatief hoogwaardige recorder of usb microfoon.
Nadat je het systeem van je computer hebt laten weten dat je graag via de recorder of usb microfoon wilt opnemen, dan is het zaak om dit ook te laten weten aan het programma waarmee je gaat opnemen. In ons geval is dat Garageband. Als ook het opnameprogramma het juiste invoerapparaat herkent, kun je beginnen met opnemen.
Oh ja! Gebruik bij de Double Ender bij voorkeur in-Ear headphones (oortjes), dan loop je niet het risico dat het geluid van je koptelefoon ‘lekt’ naar de opnames.

Horen is ook kijken

Nu zijn er vast een aantal van jullie die denken: “Waarom niet direct in de Tascam en Olympus recorder opnemen? Dan heb je toch ook al een Double Ender met een goede kwaliteit audio?” Het antwoord op die vraag is ja, in principe kan dat voldoende zijn, maar het voordeel van het opnemen via Audacity, Reaper, Garageband etc., is dat je kunt zien hoe de opnames verlopen. Je ziet de audiogolven voor je en kunt dus ingrijpen als dat nodig is. Daarbij weet je zeker dat de opname ‘loopt’ bij het zien van de golven, en geloof me, het is me meer dan eens gebeurd dat ik dacht dat ik bij de Olympus op record had gedrukt en er na 10 minuten ‘opnemen’ achter kwam dat de recorder nog in de stand-by modus stond te knipperen. Stel je voor dat je daarachter komt nadat het interview met je gast juist naar alle tevredenheid is afgerond!

Niet altijd eenvoudig

De vragen waar je antwoorden op moet vinden zijn: heeft mijn gesprekspartner een microfoon om het gesprek mee op te nemen? Weet hij of zij hoe ze die moet gebruiken? Is er aan de andere kant voldoende technische kennis om de double ender tot stand te brengen?

Meer werk maar meer audio voor je geld

Tot zover het principe van de double ender methode. Onthoud dat dit een techniek is die als doel heeft om met een beetje extra werk van jouw kant en die van je gast of gesprekspartner, een hogere kwaliteit audio te realiseren. Het kost je aanvankelijk wat tijd en een beetje geduld maar het eindresultaat klinkt professioneel. En dat komt je podcast ten goede.

De trailer

De trailer is gemaakt!

De kans is groot dat je ‘m al hebt beluisterd, zo niet, dan kan dat op deze site en inmiddels ook op iTunes, Spotify en in de podcast app van je keuze.

Best lastig

Een trailer van tweeëneenhalve minuut maken, lijkt geen ingewikkelde opgave maar dat is het wel als de beide hosts van de podcast hemelsbreed ruim 10.000 kilometer van elkaar verwijderd zijn.

Tijdens het maken van de trailer voor de Lekker Uitgelegd podcast, bevonden Rick en Dennis zich respectievelijk in Amsterdam en Maleisië. Dennis zat midden in een wereldreis per fiets (een fietsreis van Rijnsaterwoude naar Bali) en moest het doen met een laptop en een pocket audio recorder. Nu was dat niet het grootste probleem want met wat slimme verbindingen kon er aan beide kanten een kwalitatief acceptabel audiospoor worden opgenomen. Dan is het een kwestie van sporen uitruilen en editen maar! (Voor podcastmakers onder jullie die voor eenzelfde uitdaging staan, we raden je aan eens te kijken of je een ‘double ender’ kunt realiseren; zo heet deze door Dennis en Rick gebruikte techniek.)

De grootste uitdaging was toch steeds de internetverbinding in Maleisië en de akoestiek van de hotelkamers waarin Dennis verbleef. Deze akoestische ruimtes veranderden iedere dag omdat hij ondertussen bleef doorfietsen en dus telkens in een ander hotel verbleef.

Smaakt naar meer

Uiteindelijk is de trailer geworden wat we voor ogen hadden. En ondanks de lastige omstandigheden tijdens het maken ervan, zien we vooral mogelijkheden voor meer. De officiële eerste aflevering, die op 3 november gaat verschijnen, zal de aflevering zijn die we opnemen, én maken, vanuit de KlankMedia studio in Nederland. Daar gaan we vanaf oktober mee aan de slag, als Dennis terug is van zijn wereldreis.

Dit betekent dat er nog ruim een half jaar is om het podcasten op grote afstand door te ontwikkelen. Wie weet resulteert dat in een fraaie ‘pilot aflevering’ van Lekker Uitgelegd.

Verrassing

Hou daarvoor de website en de socials in de gaten. Of abonneer je vast op de Lekker Uitgelegd podcast. Dan ben je in ieder geval als eerste op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en een paar verrassingen!

We zijn online

Feestje

Met het publiceren van de Lekker Uitgelegd website, beginnen we voor ons gevoel pas echt aan het avontuur. Hoewel we al ruim 4 maanden werken aan de podcast, die op papier en in onze hoofden steeds meer vorm kreeg, hebben we het gevoel dat we vandaag een grote stap voorwaards zetten door online te gaan met de website en de diverse social media kanalen. We zijn er!

Maar we zíjn er nog niet

Nu de ‘kanalen’ open staan, ontstaat er ruimte op onze papieren en in onze hoofden om de volgende stappen te zetten.

We weten precies wat we willen. Een voorproefje is de binnenkort te verschijnen trailer en op de ‘Podcast’-pagina van deze site lichten we alvast een tipje van die sluier.

Eerste afleveringen

De eerste afleveringen van de podcast verschijnen op 3 november 2020. Dat is exact een jaar na het bedenken van de Lekker Uitgelegd podcast. We hebben dus nog even voor het zover is. Tot die tijd kun je het ontwikkelingsproces op de voet blijven volgen. Dat kan hier, via de site (je kunt je abonneren op de nieuwsbrief), maar dat kan ook door Lekker Uitgelegd te volgen op Twitter, FaceBook en/of Instagram.

Je hoort van ons!